Kể từ lần đầu tiên được trình chiếu tại Nhà hát Lớn ở Mátxcơva năm 1877, với câu chuyện tình vượt thời gian của một hoàng tử trẻ với công chúa thiên nga bị phù phép, cho đến nay vở nhạc kịch ba lê Hồ Thiên Nga (Swan Lake) đã được trình diễn trên toàn thế giới và được biết đến như là một trong những tác phẩm nhạc kịch bất hủ của nhà soạn nhạc vĩ đại Pyotr Ilyich Tchaikovsky. Đã hơn 100 năm trôi qua, song Hồ Thiên Nga vẫn rất thu hút khán giả và luôn là niềm cảm hứng sáng tạo, biểu diễn cho các nghệ sĩ múa.
Với những người yêu thích âm nhạc, hẳn đã từng không ít hơn một lần nghe qua giai điệu nhẹ nhàng êm ái – lung linh như ánh trăng soi hồ nước, hoặc nhịp nhàng thanh thoát của các trích đoạn Lake in the Moonlight hoặc Dance of the Little Swans trong tổ hợp opera số 20 viết cho vở kịch ballet Hồ Thiên Nga của nhạc sĩ thiên tài này. Tuy nhiên đó chỉ là một phần trong số rất nhiều khúc nhạc khác trong toàn bộ tác phẩm âm nhạc đồ sộ với tên gọi Swan Lake của Tchaikovsky.
Sau đây Muavietnam.com mời khán giả thưởng thức toàn bộ vở nhạc kịch ballet Hồ Thiên Nga được dàn dựng và trình diễn bởi Nhà hát Ballet Mỹ (The American Ballet Theatre). Trình diễn tại Trung tâm trình diễn Nghệ Thuật J. F. Kennedy (J.F. Kennedy Centre for Performing Art) tại thành phố Washington D.C, Hoa kỳ vào cuối năm 2004.
Phần mở đầu Video với sự giới thiệu khái quát về nơi trình diễn, quá trình dàn dựng vở của bà Caroline Kennedy – con gái cố tổng thống Mỹ J. F. Kennedy – ngay tại Trung tâm trình diễn Nghệ thuật mang tên cha mình.
Nội dung câu chuyện về tình yêu của Hoàng tử Siegfried và Công chúa Thiên Nga Odette như sau:
Hồi I . Phần biểu diễn của hồi I được bắt đầu rất ngắn bằng hình ảnh công chúa thiên nga Odette bị phù phép bởi tên pháp sư quái quỷ Von Rothbart biến thành một con thiên nga. Tiếp theo là hình ảnh Hoàng tử Siergfried tham dự lễ mừng sinh lần thứ 21 cùng mọi người trong khu vườn lâu đài hoàng gia trong không khí tưng bừng vui nhộn. Còn các cô gái trẻ thì tung tăng nhảy múa, phô diễn sắc đẹp, e lệ trông đợi được hoàng tử để mắt.
Trong lễ mừng sinh nhật, hoàng tử được Đức vua và Hoàng hậu yêu cầu phải sớm tìm được một vị hôn thê và trao tặng cho chàng một cây cung nỏ. Bối rối và quá bất ngờ với yêu cầu của Đức vua và Hoàng hậu và lo lắng cho tránh nhiệm lớn lao trong tương lai chàng xin phép được đi tìm một nơi yên tĩnh nghĩ ngợi…
Điều đáng chú ý trong phần biểu diễn múa của hồi I là rất nhiều điệu nhảy cổ điển của các nước châu Âu đã được tái thể hiện trong phần múa ballet của các nghệ sĩ múa.
– Hồi II: Hồi II được bắt đầu bởi hình ảnh dàn nhạc giao hưởng đang biểu diễn trích đoạn nhạc mà mọi người vẫn quen thuộc mang tên Lake in the Moonlight. Cùng lúc phần biểu diễn ballet là hình ảnh Hoàng tử Siergfried đầy tâm trạng đi tới khu rừng để tìm một nơi yên tĩnh suy ngẫm. Khi tìm ra chốn yên bình bên hồ nước (nơi có con thiên nga kiều diễm do công chúa thiên nga biến thành), chàng yêu cầu tùy tùng của mình hãy để chàng ở lại một mình. Trong lúc say sưa ngắm mặt hồ với những con thiên nga duyên dáng bơi trên mặt nước (những con thiên nga khác cũng là những cô gái bị phù phép hóa thành và hồ nước được hình thành từ nước mắt của cha mẹ họ), hoàng tử để ý thấy một con thiên nga đẹp nhất với chiếc mũ miện trên đầu. Khi màn đêm buông xuống con thiên nga ấy biến thành một công chúa xinh đẹp chưa từng thấy khiến hoàng tử yêu nàng ngay trong phút giây gặp gỡ đầu tiên. Công chúa thiên nga Odette kể cho Hoàng tử biết việc mình bị phù phép bởi tên pháp sư Von Rothbart – kẻ đang giữ vai trò là cố vấn trong triều đình của vua cha hoàng tử, đồng thời cũng tiết lộ cho chàng biết lời phù phép sẽ được phá bỏ nếu có một chàng trai thực sự hiến dâng tình yêu cho nàng.
Trong lúc hoàng tử đang say sưa bên công chúa thiên nga và định ngỏ lời yêu thương nàng thì tên pháp sư xuất hiện, và đôi uyên ương vừa mới gặp nhau đã bị chia rẽ bởi sức mạnh phù phép của tên pháp sư.
– Hồi III: Trở về nhà, ngày hôm sau tại buổi lễ chính thức của Hoàng Gia, Hoàng tử được giới thiệu gặp mặt rất nhiều công nương quý phái. Cho dù các công nương rất xứng đáng để được chàng để mắt xong trong tâm trí hoàng tử chỉ có hình ảnh của công chúa thiên nga Odette.
Trong khi nhảy múa với từng công nương để làm đẹp lòng Hoàng hậu, ngài Cố vấn Hoàng gia Von Rothbart (tên pháp sư đội lốt) xuất hiện cùng cô con gái Odile – vốn đã được hắn hóa phép trong bộ dạng của công chúa thiên nga Odette.
Hoàng tử sớm ngỏ lời cầu hôn với Odile mà cứ ngỡ đó là công chúa thiên nga Odette. Trong khi đó – bên ngoài cửa sổ cung điện, Thiên nga Odette đau khổ tuyệt vọng khi chứng kiến cảnh này và cất cánh bay vào màn đêm. Hoàng tử phát hiện ra sự nhầm lẫn của mình thì quá muộn bởi lời hứa hôn với Odile – công chúa thiên nga giả mạo. Lúc này lão pháp sư không ngần ngại đắc chí với lời thề hứa hôn của hoàng tử với con gái hắn.
– Hồi IV : Hồi 4 được bắt đầu bằng hình ảnh hoàng tử chạy theo công chúa thiên nga khi nàng bay trở lại hồ nước quen thuộc và hòa mình vào đàn thiên nga với nỗi buồn vô hạn. Chàng cố gắng giải thích cho nàng biết sự hiểu nhầm bởi trò lừa gạt của lão pháp sư và công chúa thiên nga đã chấp nhận tha thứ cho chàng.
Tuy nhiên chẳng lâu sau, Von Rothbart xuất hiện với những đe dọa về lời nguyền với công chúa và lời thề của hoàng tử với con gái hắn.
Xung đột diễn ra và cuối cùng hoàng tử chấp nhận thà chịu chết chung với công chúa Thiên nga chứ nhất định không chịu cưới nàng công chúa giả mạo kia. Hoàng tử và Công chúa thiên nga đã cùng nhau nắm tay nhảy xuống hồ nước. Cái chết của họ khiến lời nguyền của tên pháp sư bị hóa giải, đàn thiên nga được trở lại thành người và dìm chết tên pháp sư trong hồ nước. Vở nhạc kịch ballet được kết thúc với hình ảnh đàn thiên nga chứng kiến hình ảnh linh hồn của Công chúa và Hoàng tử cùng tình yêu của họ bay lên Thiên đường.